"Muzyka Dawna" / Leila Schayegh - NOSPR

Wykonawcy: Leila Schayegh skrzypce; Anna Firlus klawesyn; Krzysztof Firlus viola da gamba

Program: Jean-Philippe Rameau – Pièces de clavecin en concerts: V Koncert d-moll; Jean-Féry Rebel – Sonates à violon seul mellées de plusieurs récits pour la viole: VI Sonata h-moll; Antoine Forqueray/Jean-Baptiste-Antoine Forqueray – Pièces de viole mises en pièces de clavecin: Jupiter. Modérément z V Suity c-moll; Antoine Forqueray – Pièces de viole: La Couperin. Noblement et marqué z I Suity d-moll; Louis de Caix d’Hervelois – Troisième oeuvre… contenant 4 suites de pièces pour la viole: Plainte; Antoine Forqueray – Pièces de viole mises en pièces de clavecin: La Leclair. Tres vivement et détaché z II Suity G-dur; Carl Philipp Emanuel Bach – Sonata F-dur na skrzypce i klawesyn H 511 Wq 75; Johann Gottlieb Graun – Sonata triowa A-dur na skrzypce, violę da gamba i basso continuo Graun WV Av:XV:42

Muzyka francuskiego baroku znacznie różniła się od muzyki innych nacji. W zakresie instrumentalistyki Francuzi zasłużyli się szczególnie na polu suity i różnych form ilustracyjnych. Długo negowali takie gatunki jak sonata czy koncert, nie mogąc pojąć jak muzyka bez słów może być uprawiana w oderwaniu od funkcji tanecznej czy naśladowczej. Z tego powodu większość ich dzieł instrumentalnych ma programowe tytuły.

Ostatni utwór ze zbioru Pièces de clavecin en concerts (1741) słynnego teoretyka i klawesynisty Jeana Philippe’a Rameau (1683-1764) wzorem koncertu włoskiego ma trzyczęściową formę. Każda z części nosi charakterystyczny tytuł, będący wyrazem hołdu dla słynnych francuskich wiolistów (cz. 1 La Forqueray, cz. 3 La Marais) i skrzypka (cz. 2 La Cupis). Podobnie w suitach wybitnego wiolisty Antoine’a Forqueray (1672-1745) z Pièces de viole (1747) czy z ich klawesynowych transkrypcji Pièces de viole mises en pièces de clavecin (1747), dokonanych przez jego syna Jean-Baptiste-Antoine’a, znajdziemy odniesienia do Couperina (cz. 5 Suity 1), czy Leclaira (cz. 4 Suity 2), a finał Suity 4 zatytułowany Jupiter odnosi się prawdopodobnie do Marina Marais. Jego najwybitniejszym uczniem był Louis de Caix d’Hervelois (ok. 1680-1755) – autor lirycznej miniatury Plainte (Skarga) na wiolę da gamba i b.c. z debiutanckiego zbioru Premier livre de pièces de viole (1708). Skrzypcowa Sonata 6 z Sonates à violon seul mellées de plusieurs récits pour la viole (1713) Jean-Fèry’ego Rebela (1666-1747) to jeden z pierwszych przykładów naśladowania przez Francuzów stylu włoskiego. Czteroczęściowa forma wzorowana jest na sonatach da chiesa A. Corellego a utworowi nie towarzyszy już żaden programowy tytuł.

Reprezentantami zupełnie odmiennego gustu muzycznego byli tworzący na dworze Fryderyka Wielkiego w Berlinie Johann Gottlieb Graun (1702-1771) i Carl Philipp Emanuel Bach (1714-1788). Ich dzieła kameralne są znakomitym przykładem wytwornego stylu galant, charakterystycznego dla okresu przejściowego między barokiem a klasycyzmem. W kantylenowej melodyce i trzyczęściowej formie Tria Grauna słychać wpływy Tartiniego a wirtuozowski finał Sonaty (1763) Bacha na klawesyn z akompaniamentem skrzypiec bliski jest poetyce wzmożonej uczuciowości (Emphindsamkeit).

Koncert odbędzie się 27 kwietnia (piątek), o godzinie 19:30, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia, sala kameralna, plac Wojciecha Kilara 1, Katowice.

Serdecznie zapraszamy.

źródło: www.nospr.org.pl