Wyszukiwarka
Liczba elementów: 15
Brynek jest niedużą wioską, położoną w sąsiedztwie Tworoga, przy drodze z Tarnowskich Gór do Lublińca. Źródła historyczne po raz pierwszy wspominają o osadzie w XVI wieku. Później należała ona do dziedziców Tworoga, m.in. z rodu de Verdugo, Colonnów i Gastheimbów. W 1818 r. dobra Brynek zostały nabyte przez Bernarda Rosenthala z Wrocławia. Rosenthalowie wznieśli w Brynku w 1829 roku pierwszy pałac. Zaprojektowano go w stylu klasycystycznym. W drugiej połowie XIX wieku gmach przebudowywał Otto von Rosenthal w oparciu o plany architekta, Karla Johanna Lüdeckego. Do pałacu dostawiono wówczas dwa skrzydła i dwie wieże. W 1889 roku zmarł ostatni dziedzic Brynka, Hugo von Rosenthal, pozostawiając małoletnią córkę. Zarząd nad majątkiem przejęli opiekunowie prawni. Wtedy nabyciem pałacu zainteresowała się jedna z najbogatszych rodzin niemieckich – Henckel von Donnersmarck. Sfinalizowano to w 1904 roku, kiedy Brynek kupił hrabia Hugo II z przeznaczeniem na główną siedzibę linii siemianowickiej rodu von Donnersmarcków. Pałac zdawał się nie spełniać oczekiwań hrabiego, gdyż po rozebraniu do fundamentów na jego miejscu wzniesiono nowy. Plany przygotował architekt z Wrocławia, Karl Grosser. Obiekt zbudowano w ciągu jednego, 1905 roku, chociaż prace wykończeniowe trwały do 1908. Pałac zyskał oblicze eklektyczne, z przewagą elementów barokowych. Pałac w Brynku jest budowlą posadowioną na planie podkowy, z dwiema ośmiobocznymi wieżami, na których osadzono cebulaste hełmy. Dach jest mansardowy z lukarnami. Najbardziej zdobiony jest środkowy ryzalit z portykiem przed głównym wejściem. Zachowane zostały efektowne wnętrza pałacowe, m.in. hol główny, jadalnia czy kaplica pałacowa pod wezwaniem św. Franciszka z Asyżu i św. Huberta. W sąsiedztwie pałacu odnajdziemy rozległy park krajobrazowy z ogrodem botanicznym. W pobliżu są także inne zabudowania, jak np. okrągła wieża wodna z budynkiem bramnym, stajnia, wozownia, maneż, budynki mieszkalne - wszystkie wzniesione z cegły klinkierowej. W pałacu znajduje się obecnie internat Zespołu Szkół Leśnych i Ekologicznych im. Stanisława Morawskiego.
Lelów jest dużą, liczącą ponad 2 tysiące mieszkańców wsią o charakterze małego miasteczka. Miejscowość leży na Progu Lelowskim, nad rzeką Białką Lelowską (lewym dopływem Pilicy), na północno-wschodnich krańcach województwa śląskiego. Gminę przecinają ważne szlaki komunikacyjne: droga krajowa nr 46 oraz droga wojewódzka nr 794. Lelów zalicza się do najstarszych miejscowości północno-zachodniej, historycznej Małopolski. Już przed tysiącem lat powstało tutaj duże opole, które z czasem przekształciło się w osadę z książęcą warownią. Początkowo Lelów rozwijał się na terenie dzisiejszej wioski Staromieście – pierwsza o nim wzmianka pochodzi z końca XII stulecia. Na początku XIV wieku gród ten prawdopodobnie otrzymał prawa miejskie. Jednak Lelów w dzisiejszym miejscu został założony w połowie XIV wieku, po wydaniu przywileju lokacyjnego przez króla Kazimierza Wielkiego. Status miasta utrzymał do 1869 roku. W okresie Pierwszej Rzeczypospolitej był stolicą rozległego powiatu lelowskiego. Lelów do dziś zachował średniowieczny układ urbanistyczny. W jego centrum znajduje się Rynek na planie zbliżonym do kwadratu; ulice wychodzą pod kątem prostym z jego narożników. Zobaczyć też można resztki murów obronnych, z zarysami dawnych bram miejskich: Częstochowskiej, Krakowskiej i Nakielskiej. Ta ostatnia, jak wykazały badania archeologiczne, była sporym obiektem, podobnym do bram w Lublinie czy Szydłowie. Mury powstały już w wieku XIV, a zostały rozebrane dopiero w XIX stuleciu. Najdawniejszą budowlą w granicach starego miasta jest wymurowany na początku XIV wieku, gotycki kościół św. Marcina, stojący na północ od Rynku. Do pierwszej połowy XIX stulecia sąsiadował z nim zespół klasztorny franciszkanów. Poza murami miasta, nad rzeką Białką, wznosił się niegdyś średniowieczny zamek królewski - obecnie jest to teren cmentarza.
Miasteczko Śląskie jest niewielkim miastem, położonym na północnych obrzeżach Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Otaczają je zwarte kompleksy Lasów Lublinieckich. Historia Miasteczka Śląskiego rozpoczęła się w XVI wieku i była związana z eksploatacją rud ołowiu, srebra i żelaza na ziemi tarnogórskiej. Najstarszą częścią współczesnego miasta jest Żyglin, o którym wspominają już źródła XI-wieczne. Dlatego bardzo wcześnie w Żyglinie postawiono kościół, przez długie wieki będący farą dla wszystkich okolicznych mieszkańców. Rozwój górnictwa w XVI wieku spowodował powstanie nowej, zamieszkanej głównie przez gwarków osady, zwanej Żyglińskimi Górami. W 1561 roku otrzymała ona z rąk pana ziemi tarnogórsko-bytomskiej, Jerzego Fryderyka, margrabiego brandenburskiego, prawa miejskie i nazwę Georgenberg, która zresztą nie przyjęła się na długo. Kres pomyślności Miasteczka Śląskiego położyła wojna trzydziestoletnia, która zepchnęła je do roli wiejskiej osady. Po II wojnie światowej Miasteczko utraciło oficjalnie prawa miejskie, by odzyskać je w końcu w 1963 roku. Miasto ukształtowało się wokół wydłużonego Rynku, który przecinała (i przecina) ważna droga z Tarnowskich Gór do Woźnik i dalej, na północ. Najcenniejszym zabytkiem na jego obszarze jest drewniany, XVII-wieczny kościół pod wezwaniem św. Jerzego i Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. W pierwszym dziesięcioleciu XX wieku na tyłach tej świątyni postawiono okazały, murowany kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. W XIX wieku przy głównej drodze wzniesiono ratusz, do którego wkrótce dobudowano wieżę na planie kwadratu. W granicach starego miasta znajdziemy także XIX-wieczny, ceglany budynek szkolny, murowane kamienice oraz charakterystyczne, parterowe domki, przykryte dwuspadowymi dachami.
Brynek jest niedużą wioską, położoną w sąsiedztwie Tworoga, przy drodze z Tarnowskich Gór do Lublińca. Źródła historyczne po raz pierwszy wspominają o osadzie w XVI wieku. Później należała ona do dziedziców Tworoga, m.in. z rodu de Verdugo, Colonnów i Gastheimbów. W 1818 r. dobra Brynek zostały nabyte przez Bernarda Rosenthala z Wrocławia. Rosenthalowie wznieśli w Brynku w 1829 roku pierwszy pałac. Zaprojektowano go w stylu klasycystycznym. W drugiej połowie XIX wieku gmach przebudowywał Otto von Rosenthal w oparciu o plany architekta, Karla Johanna Lüdeckego. Do pałacu dostawiono wówczas dwa skrzydła i dwie wieże. W 1889 roku zmarł ostatni dziedzic Brynka, Hugo von Rosenthal, pozostawiając małoletnią córkę. Zarząd nad majątkiem przejęli opiekunowie prawni. Wtedy nabyciem pałacu zainteresowała się jedna z najbogatszych rodzin niemieckich – Henckel von Donnersmarck. Sfinalizowano to w 1904 roku, kiedy Brynek kupił hrabia Hugo II z przeznaczeniem na główną siedzibę linii siemianowickiej rodu von Donnersmarcków. Pałac zdawał się nie spełniać oczekiwań hrabiego, gdyż po rozebraniu do fundamentów na jego miejscu wzniesiono nowy. Plany przygotował architekt z Wrocławia, Karl Grosser. Obiekt zbudowano w ciągu jednego, 1905 roku, chociaż prace wykończeniowe trwały do 1908. Pałac zyskał oblicze eklektyczne, z przewagą elementów barokowych. Pałac w Brynku jest budowlą posadowioną na planie podkowy, z dwiema ośmiobocznymi wieżami, na których osadzono cebulaste hełmy. Dach jest mansardowy z lukarnami. Najbardziej zdobiony jest środkowy ryzalit z portykiem przed głównym wejściem. Zachowane zostały efektowne wnętrza pałacowe, m.in. hol główny, jadalnia czy kaplica pałacowa pod wezwaniem św. Franciszka z Asyżu i św. Huberta. W sąsiedztwie pałacu odnajdziemy rozległy park krajobrazowy z ogrodem botanicznym. W pobliżu są także inne zabudowania, jak np. okrągła wieża wodna z budynkiem bramnym, stajnia, wozownia, maneż, budynki mieszkalne - wszystkie wzniesione z cegły klinkierowej. W pałacu znajduje się obecnie internat Zespołu Szkół Leśnych i Ekologicznych im. Stanisława Morawskiego.
Brynek jest niedużą wioską, położoną w sąsiedztwie Tworoga, przy drodze z Tarnowskich Gór do Lublińca. Źródła historyczne po raz pierwszy wspominają o osadzie w XVI wieku. Później należała ona do dziedziców Tworoga, m.in. z rodu de Verdugo, Colonnów i Gastheimbów. W 1818 r. dobra Brynek zostały nabyte przez Bernarda Rosenthala z Wrocławia. Rosenthalowie wznieśli w Brynku w 1829 roku pierwszy pałac. Zaprojektowano go w stylu klasycystycznym. W drugiej połowie XIX wieku gmach przebudowywał Otto von Rosenthal w oparciu o plany architekta, Karla Johanna Lüdeckego. Do pałacu dostawiono wówczas dwa skrzydła i dwie wieże. W 1889 roku zmarł ostatni dziedzic Brynka, Hugo von Rosenthal, pozostawiając małoletnią córkę. Zarząd nad majątkiem przejęli opiekunowie prawni. Wtedy nabyciem pałacu zainteresowała się jedna z najbogatszych rodzin niemieckich – Henckel von Donnersmarck. Sfinalizowano to w 1904 roku, kiedy Brynek kupił hrabia Hugo II z przeznaczeniem na główną siedzibę linii siemianowickiej rodu von Donnersmarcków. Pałac zdawał się nie spełniać oczekiwań hrabiego, gdyż po rozebraniu do fundamentów na jego miejscu wzniesiono nowy. Plany przygotował architekt z Wrocławia, Karl Grosser. Obiekt zbudowano w ciągu jednego, 1905 roku, chociaż prace wykończeniowe trwały do 1908. Pałac zyskał oblicze eklektyczne, z przewagą elementów barokowych. Pałac w Brynku jest budowlą posadowioną na planie podkowy, z dwiema ośmiobocznymi wieżami, na których osadzono cebulaste hełmy. Dach jest mansardowy z lukarnami. Najbardziej zdobiony jest środkowy ryzalit z portykiem przed głównym wejściem. Zachowane zostały efektowne wnętrza pałacowe, m.in. hol główny, jadalnia czy kaplica pałacowa pod wezwaniem św. Franciszka z Asyżu i św. Huberta. W sąsiedztwie pałacu odnajdziemy rozległy park krajobrazowy z ogrodem botanicznym. W pobliżu są także inne zabudowania, jak np. okrągła wieża wodna z budynkiem bramnym, stajnia, wozownia, maneż, budynki mieszkalne - wszystkie wzniesione z cegły klinkierowej. W pałacu znajduje się obecnie internat Zespołu Szkół Leśnych i Ekologicznych im. Stanisława Morawskiego.
Tworóg to duża miejscowość gminna, położona kilka kilometrów na północny zachód od Tarnowskich Gór. W jej krajobrazie dominuje rzeka Stoła (lewy dopływ Małej Panwi) oraz Lasy Lublinieckie. Początki Tworoga związane są z działalnością kuźnic żelaza, czyli prymitywnych hut. Zakładano je nad Małą Panwią i jej dopływami już u schyłku czasów średniowiecznych - w XV wieku. Z czasem osady tylko kuźnicze obrastały w domostwa rolników i rzemieślników, tworząc w ten sposób niewielkie wioski. Tak też zapewne powstał Tworóg, o którym dokumenty wspominają po raz pierwszy w roku 1530. W połowie XVII wieku Tworóg z okolicami staje się własnością możnego rodu Collonów. Panują oni tutaj, na przemian z hrabiami de Verdugo, do początków XIX wieku. Do dyspozycji mają wtedy tzw. stary zamek. Nowy, o bardziej rezydencjonalnym charakterze, wznoszą pod koniec XVIII stulecia. To właśnie ta, klasycystyczna budowla zachowała się w Tworogu do dzisiaj. Od 1826 roku mieszkali w niej kolejni dziedzice rozległego majątku Collonów, czyli książęta zu Hohenlohe Ingelfingen. Ostatnim księciem, który władał Tworogiem do końca II wojny światowej, był Karol Gotfryd. To on nakazał przebudować pałac w 1923 roku. Wcześniej, w 1921, w czasie ostatniego powstania śląskiego, w budynku kwaterował sztab Grupy „Północ” Wojsk Powstańczych. Obecnie gospodarzem pałacu w Tworogu jest miejscowy Urząd Gminy. Pałac stoi w centrum miejscowości. Jest to dwukondygnacyjny budynek, na rzucie podkowy. Dach ma kształt mansardowy. W fasadzie głównej, skierowanej ku północnemu zachodowi, wyodrębniono trzy płytkie ryzality. Ganek wejściowy ozdobiono kolumnami. W parku za pałacem warto zobaczyć późnobarokową kapliczkę, z końca XVIII wieku. Wyróżnia się ładnym, gontowym dachem z dwukondygnacyjnym hełmem i latarnią.
Stożkowate, zalesione wzgórze, na którym widnieje charakterystyczna wieża zamku, prawdopodobnie było zamieszkałe jeszcze przed naszą erą. Zdają się to potwierdzać wykopaliska archeologiczne w postaci grotów włóczni. Zamek w Smoleniu stał zapewne już w XIII wieku, skoro z kronik wynika, że budowla obronna w tym miejscu (zapewne drewniana) zniszczona została podczas walk Władysława Łokietka z Wacławem, królem Czech, w 1300 roku. W połowie XIV wieku nowa, murowana warownia, wzniesiona została prawdopodobnie przez Ottona z Pilczy herbu Topór. Początkową bryłę zamku stanowiła niewielka kamienna budowla z wysoką wieżą. Później obiekt systematycznie się rozrastał poprzez dobudowywanie dwóch zamków dolnych. Na przełomie XIV i XV wieku panią na Smoleniu była Elżbieta Pilecka-Granowska, trzecia żona Władysława Jagiełły. Na przełomie XV i XVI w. w należącym do Pileckich zamku przebywał Biernat z Lublina, pełniący tutaj funkcję kapelana oraz prywatnego lekarza i sekretarza pana zamku, Jana Pileckiego. Z listów Biernata wiemy o istnieniu na zamku w Smoleniu bogatego księgozbioru. Kolejnymi właścicielami, po Pileckich, stali się w XVI wieku Padniewscy. Bogaty i potężny ród potrzebował jednak znacznie bardziej okazałej rezydencji, dlatego też wkrótce właściciele Smolenia przenieśli się do Pilicy, gdzie postawili sobie nowy zamek. Opuszczona warownia w Smoleniu ucierpiała znacznie w czasie potopu szwedzkiego. Planowano przeznaczenie jej na klasztor, co jednak nie doszło do skutku. W połowie XIX wieku zamek został kupiony i częściowo odbudowany przez Romana Hubickiego, który założył tu znana fabrykę śrutu „Batawia”. W XX wieku prowadzono na zamku prace zabezpieczające oraz wykopaliska archeologiczne. Zimą 2010 roku, w wyniku złamania kilku drzew przy jednoczesnym złym stanie murów, doszło do uszkodzeń zamku. Wzgórze zamkowe zbudowane z wapieni jurajskich objęte jest rezerwatem przyrody. Zbocza wzgórza porasta las z przewagą buka, graba i modrzewia. W rezerwacie występuje kilka gatunków roślin chronionych.
Stożkowate, zalesione wzgórze, na którym widnieje charakterystyczna wieża zamku, prawdopodobnie było zamieszkałe jeszcze przed naszą erą. Zdają się to potwierdzać wykopaliska archeologiczne w postaci grotów włóczni. Zamek w Smoleniu stał zapewne już w XIII wieku, skoro z kronik wynika, że budowla obronna w tym miejscu (zapewne drewniana) zniszczona została podczas walk Władysława Łokietka z Wacławem, królem Czech, w 1300 roku. W połowie XIV wieku nowa, murowana warownia, wzniesiona została prawdopodobnie przez Ottona z Pilczy herbu Topór. Początkową bryłę zamku stanowiła niewielka kamienna budowla z wysoką wieżą. Później obiekt systematycznie się rozrastał poprzez dobudowywanie dwóch zamków dolnych. Na przełomie XIV i XV wieku panią na Smoleniu była Elżbieta Pilecka-Granowska, trzecia żona Władysława Jagiełły. Na przełomie XV i XVI w. w należącym do Pileckich zamku przebywał Biernat z Lublina, pełniący tutaj funkcję kapelana oraz prywatnego lekarza i sekretarza pana zamku, Jana Pileckiego. Z listów Biernata wiemy o istnieniu na zamku w Smoleniu bogatego księgozbioru. Kolejnymi właścicielami, po Pileckich, stali się w XVI wieku Padniewscy. Bogaty i potężny ród potrzebował jednak znacznie bardziej okazałej rezydencji, dlatego też wkrótce właściciele Smolenia przenieśli się do Pilicy, gdzie postawili sobie nowy zamek. Opuszczona warownia w Smoleniu ucierpiała znacznie w czasie potopu szwedzkiego. Planowano przeznaczenie jej na klasztor, co jednak nie doszło do skutku. W połowie XIX wieku zamek został kupiony i częściowo odbudowany przez Romana Hubickiego, który założył tu znana fabrykę śrutu „Batawia”. W XX wieku prowadzono na zamku prace zabezpieczające oraz wykopaliska archeologiczne. Zimą 2010 roku, w wyniku złamania kilku drzew przy jednoczesnym złym stanie murów, doszło do uszkodzeń zamku. Wzgórze zamkowe zbudowane z wapieni jurajskich objęte jest rezerwatem przyrody. Zbocza wzgórza porasta las z przewagą buka, graba i modrzewia. W rezerwacie występuje kilka gatunków roślin chronionych.
Stożkowate, zalesione wzgórze, na którym widnieje charakterystyczna wieża zamku, prawdopodobnie było zamieszkałe jeszcze przed naszą erą. Zdają się to potwierdzać wykopaliska archeologiczne w postaci grotów włóczni. Zamek w Smoleniu stał zapewne już w XIII wieku, skoro z kronik wynika, że budowla obronna w tym miejscu (zapewne drewniana) zniszczona została podczas walk Władysława Łokietka z Wacławem, królem Czech, w 1300 roku. W połowie XIV wieku nowa, murowana warownia, wzniesiona została prawdopodobnie przez Ottona z Pilczy herbu Topór. Początkową bryłę zamku stanowiła niewielka kamienna budowla z wysoką wieżą. Później obiekt systematycznie się rozrastał poprzez dobudowywanie dwóch zamków dolnych. Na przełomie XIV i XV wieku panią na Smoleniu była Elżbieta Pilecka-Granowska, trzecia żona Władysława Jagiełły. Na przełomie XV i XVI w. w należącym do Pileckich zamku przebywał Biernat z Lublina, pełniący tutaj funkcję kapelana oraz prywatnego lekarza i sekretarza pana zamku, Jana Pileckiego. Z listów Biernata wiemy o istnieniu na zamku w Smoleniu bogatego księgozbioru. Kolejnymi właścicielami, po Pileckich, stali się w XVI wieku Padniewscy. Bogaty i potężny ród potrzebował jednak znacznie bardziej okazałej rezydencji, dlatego też wkrótce właściciele Smolenia przenieśli się do Pilicy, gdzie postawili sobie nowy zamek. Opuszczona warownia w Smoleniu ucierpiała znacznie w czasie potopu szwedzkiego. Planowano przeznaczenie jej na klasztor, co jednak nie doszło do skutku. W połowie XIX wieku zamek został kupiony i częściowo odbudowany przez Romana Hubickiego, który założył tu znana fabrykę śrutu „Batawia”. W XX wieku prowadzono na zamku prace zabezpieczające oraz wykopaliska archeologiczne. Zimą 2010 roku, w wyniku złamania kilku drzew przy jednoczesnym złym stanie murów, doszło do uszkodzeń zamku. Wzgórze zamkowe zbudowane z wapieni jurajskich objęte jest rezerwatem przyrody. Zbocza wzgórza porasta las z przewagą buka, graba i modrzewia. W rezerwacie występuje kilka gatunków roślin chronionych.
Wycieczki: Jura zimą
Stożkowate, zalesione wzgórze, na którym widnieje charakterystyczna wieża zamku, prawdopodobnie było zamieszkałe jeszcze przed naszą erą. Zdają się to potwierdzać wykopaliska archeologiczne w postaci grotów włóczni. Zamek w Smoleniu stał zapewne już w XIII wieku, skoro z kronik wynika, że budowla obronna w tym miejscu (zapewne drewniana) zniszczona została podczas walk Władysława Łokietka z Wacławem, królem Czech, w 1300 roku. W połowie XIV wieku nowa, murowana warownia, wzniesiona została prawdopodobnie przez Ottona z Pilczy herbu Topór. Początkową bryłę zamku stanowiła niewielka kamienna budowla z wysoką wieżą. Później obiekt systematycznie się rozrastał poprzez dobudowywanie dwóch zamków dolnych. Na przełomie XIV i XV wieku panią na Smoleniu była Elżbieta Pilecka-Granowska, trzecia żona Władysława Jagiełły. Na przełomie XV i XVI w. w należącym do Pileckich zamku przebywał Biernat z Lublina, pełniący tutaj funkcję kapelana oraz prywatnego lekarza i sekretarza pana zamku, Jana Pileckiego. Z listów Biernata wiemy o istnieniu na zamku w Smoleniu bogatego księgozbioru. Kolejnymi właścicielami, po Pileckich, stali się w XVI wieku Padniewscy. Bogaty i potężny ród potrzebował jednak znacznie bardziej okazałej rezydencji, dlatego też wkrótce właściciele Smolenia przenieśli się do Pilicy, gdzie postawili sobie nowy zamek. Opuszczona warownia w Smoleniu ucierpiała znacznie w czasie potopu szwedzkiego. Planowano przeznaczenie jej na klasztor, co jednak nie doszło do skutku. W połowie XIX wieku zamek został kupiony i częściowo odbudowany przez Romana Hubickiego, który założył tu znana fabrykę śrutu „Batawia”. W XX wieku prowadzono na zamku prace zabezpieczające oraz wykopaliska archeologiczne. Zimą 2010 roku, w wyniku złamania kilku drzew przy jednoczesnym złym stanie murów, doszło do uszkodzeń zamku. Wzgórze zamkowe zbudowane z wapieni jurajskich objęte jest rezerwatem przyrody. Zbocza wzgórza porasta las z przewagą buka, graba i modrzewia. W rezerwacie występuje kilka gatunków roślin chronionych.
Pod koniec XIX wieku Zagłębie Dąbrowskie było jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się miejsc na mapie podlegającego Rosji Królestwa Polskiego. Priorytetem długo pozostawało tu wydobycie węgla kamiennego, hutnictwo żelaza czy włókiennictwo. Kultura znajdowała się na dalszym planie. Potrzeby kulturalne zaspokajały jednak wcale liczne przed ponad stuleciem teatry amatorskie, często związane ze środowiskami robotniczymi czy kolejarskimi. Dlatego za fenomen należy uznać budowę (na trzy lata przed końcem XIX stulecia) w Sosnowcu, który był wtedy „tylko” wielotysięczną miejscowością przemysłową bez praw miejskich, okazałych budynków, będących siedzibą zawodowego teatru. Warto przypomnieć, że w tym czasie stałe teatry istniały jedynie w Warszawie, Krakowie, Lwowie, Lublinie i Kaliszu. Tak zwany Teatr Zimowy, wraz z hotelikiem „Saskim” i restauracją, wzniesiono w centrum Sosnowca, przy dzisiejszej ul. Teatralnej, według planów architektonicznych inż. Karola Steczkowskiego. Obiekty te były nowoczesne, o czym świadczy m.in. ich zelektryfikowanie oraz widownia na 700 miejsc. W lutym 1897 roku wystawiono pierwszą sztukę - „Zemstę” Aleksandra Fredry. Funkcję dyrektora teatru objął Czesław Teofil Janowski, który sprowadził do Sosnowca własny zespół teatralny. 15 lipca tego samego roku odbyła się premiera w położonym nieopodal Teatrze Letnim – tym razem przedstawiono „Krakowiaków i górali, czyli cud mniemany” Wojciecha Bogusławskiego. Drewniany budynek Teatru Letniego przetrwał do czasów I wojny światowej. Przez dziesięciolecia sosnowiecki teatr dotykały zmienne losy: przebudowywano główny budynek (obecny wygląd zawdzięcza modernizacji z lat 70. ubiegłego stulecia), zmieniali się właściciele, zespoły, repertuar, a nawet jego nazwa – pod obecną (Teatr Zagłębia) funkcjonuje od roku 1955. 1 lipca 2011 roku w wyniku konkursu dyrektorem Teatru Zagłębia został aktor Zbigniew Leraczyk. Jego zastępcą ds. artystycznych została Dorota Ignatjew. Dziś Teatr Zagłębia jest jednym z najważniejszych ośrodków teatralnych w kraju.
Wycieczki: Kultura wysoka
Pod koniec XIX wieku Zagłębie Dąbrowskie było jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się miejsc na mapie podlegającego Rosji Królestwa Polskiego. Priorytetem długo pozostawało tu wydobycie węgla kamiennego, hutnictwo żelaza czy włókiennictwo. Kultura znajdowała się na dalszym planie. Potrzeby kulturalne zaspokajały jednak wcale liczne przed ponad stuleciem teatry amatorskie, często związane ze środowiskami robotniczymi czy kolejarskimi. Dlatego za fenomen należy uznać budowę (na trzy lata przed końcem XIX stulecia) w Sosnowcu, który był wtedy „tylko” wielotysięczną miejscowością przemysłową bez praw miejskich, okazałych budynków, będących siedzibą zawodowego teatru. Warto przypomnieć, że w tym czasie stałe teatry istniały jedynie w Warszawie, Krakowie, Lwowie, Lublinie i Kaliszu. Tak zwany Teatr Zimowy, wraz z hotelikiem „Saskim” i restauracją, wzniesiono w centrum Sosnowca, przy dzisiejszej ul. Teatralnej, według planów architektonicznych inż. Karola Steczkowskiego. Obiekty te były nowoczesne, o czym świadczy m.in. ich zelektryfikowanie oraz widownia na 700 miejsc. W lutym 1897 roku wystawiono pierwszą sztukę - „Zemstę” Aleksandra Fredry. Funkcję dyrektora teatru objął Czesław Teofil Janowski, który sprowadził do Sosnowca własny zespół teatralny. 15 lipca tego samego roku odbyła się premiera w położonym nieopodal Teatrze Letnim – tym razem przedstawiono „Krakowiaków i górali, czyli cud mniemany” Wojciecha Bogusławskiego. Drewniany budynek Teatru Letniego przetrwał do czasów I wojny światowej. Przez dziesięciolecia sosnowiecki teatr dotykały zmienne losy: przebudowywano główny budynek (obecny wygląd zawdzięcza modernizacji z lat 70. ubiegłego stulecia), zmieniali się właściciele, zespoły, repertuar, a nawet jego nazwa – pod obecną (Teatr Zagłębia) funkcjonuje od roku 1955. 1 lipca 2011 roku w wyniku konkursu dyrektorem Teatru Zagłębia został aktor Zbigniew Leraczyk. Jego zastępcą ds. artystycznych została Dorota Ignatjew. Dziś Teatr Zagłębia jest jednym z najważniejszych ośrodków teatralnych w kraju.