Gichta huty „Waleska” w Palowicach

Miejscowość:
Palowice
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Tereny położone pomiędzy Żorami a Orzeszem zaliczają się do najbardziej malowniczych na Górnym Śląsku. W świetlistych lasach skrywają się modre oka stawów, urządzonych w dawnych już wiekach ludzką ręką na rzeczce Rudzie. Stąd obszar ten zwie się często Pojezierzem Palowickim - od miejscowości Palowice, leżącej w samym jego centrum. Pojezierze wchodzi w skład Parku Krajobrazowego Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich.

Gichta huty

W tym malowniczym rejonie Śląska odnajdziemy ciekawe zabytki dawnego przemysłu, któremu często patronowali zakonnicy z niedalekich Rud. I tak, kilka kilometrów na północ od centrum Żor, w lesie, nad stawem Gichta, stoi ceglana wieża wyciągowa działającej tutaj w pierwszej połowie XIX wieku huty „Waleska”. Wieża, zwana gichtą, służyła do wyciągania za pomocą ręcznego dźwigu wsadu – czyli darniowej rudy żelaza, węgla drzewnego i topników – na sporą wysokość, aby zasypać nim zbudowany w pobliżu cylindryczny wielki piec. Budowla powstała w latach 30. XIX wieku na rzucie zbliżonym do kwadratu. Liczy 15 m wysokości, rozmiar wnętrza wynosi 610 na 775 cm. Mury mają prawie metr grubości.

Gichta, fot. M. Giba - Kraina Górnej Odry


Gichta, fot. M. Giba - Kraina Górnej Odry



Gichta, fot. M. Giba - Kraina Górnej Odry

Huta "Waleska"

Hutnictwo w tej części Śląska rozwijało się już od XVIII wieku. Huta „Waleska” działała kilkadziesiąt lat, pracowały tutaj dwa wielkie piece i odlewnia żelaza. Nazwę wzięła od imienia córki właściciela - jednego z najwybitniejszych przedsiębiorców ówczesnych – Franciszka Wincklera. Ostatecznie została zamknięta w 1855 roku.

 

Okolica

Obok gichty przebiega Szlak Początków Hutnictwa, prowadzący z Żor, przez Szczejkowice, do Rybnika (znaki niebieskie). Krzyżują się tu także liczne ścieżki rowerowe, pozwalające poznać uroki „Pojezierza Palowickiego”.

Wyświetlenia:  326
Lokalizacja:

Ul. Pojezierze Palowickie
44-246 Palowice
Gmina: Czerwionka-Leszczyny
Powiat: rybnicki


Region turystyczny: 
Kraina Górnej Odry
Lokalizacja: 
Nad wodą, W lesie, Na wsi
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Technika, nauka…

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
POI
Informacja turystyczna 
Aktywnie 
Dziedzictwo kulturowe 
Przyroda 
Biuro podróży 
Gastronomia 
Nocleg 
Oferta turystyczna 
Rozrywka 
Wypożyczalnia 
Zdrowie i uroda 
Centra kongresowo wystawiennicze 
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Żory
3.08 km
Żory
3.25 km
Żory
3.78 km
Gastronomia w pobliżu
Żory
3.52 km
Żory
3.61 km
Żory
3.88 km
Żory
4.23 km
Wydarzenia w pobliżu
2025-06-27
9.40 km
Już 27 czerwca 2025 roku Czerwionka - Leszczyny ponownie stanie się stolicą rocka!
Rybnik
2025-06-23
12.16 km
Zajęcia w Teatrze Ziemi Rybnickiej, w sali baletowej!! Spotkanie oddechowo-relaksacyjne skierowane do starszych osób. Ćwiczenia przepony i toru przeponowo-brzusznego. Prosta gimnastyka dla każdego.
Rybnik
2025-06-30
12.36 km
Radna Aleksandra Nowara zaprasza do rozmów o Rybniku, co można ulepszyć, z czym macie Państwo problem, a może coś chcielibyście zmienić w naszym mieście? Zapraszam do halo! Rybnik, rozmowy przy kawie to moja propozycja dla mieszkańców Rybnika, a szczególnie Śródmieścia. Spotkania będą odbywać się w poniedziałki, raz lub dwa razy w miesiącu, tak aby każdy komu sprawy miasta nie są obce, mógł podzielić się ze mną swoją opinią na ten temat.
Rybnik
2025-06-14
12.36 km
Cykl ten skierowany jest do wielbicieli monet, banknotów i innych znaków pieniężnych. Wydarzenie towarzyszy jarmarkowi staroci, odbywającemu się przeważnie w drugą sobotę miesiąca na rybnickim deptaku. Spotkanie będzie okazją do wymiany i katalogowania monet oraz do dyskusji na temat ich pochodzenia, kręgu ich użytkowników, czy też określenia dodatkowych funkcji poszczególnych egzemplarzy.
Rybnik
2025-06-21
12.36 km
Zapraszamy serdecznie na wydarzenie „Rybnickie Sploty i Dzwięki”. Będzie muzycznie i kreatywnie. W programie: 1. Koncert lokalnego zespołu Czornobrywc’i 2. Warsztaty rękodzieła tradycyjnego i szycia upcyklingowego 3. Zbiórka charytatywna na rzecz fundacji „Nieobcy” Czekamy na Was 14 czerwca od 16:00 do 18:00 w halo! Rybnik na ul. Sobieskiego 20.