Gichta huty „Waleska” w Palowicach

Miejscowość:
Palowice
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Tereny położone pomiędzy Żorami a Orzeszem zaliczają się do najbardziej malowniczych na Górnym Śląsku. W świetlistych lasach skrywają się modre oka stawów, urządzonych w dawnych już wiekach ludzką ręką na rzeczce Rudzie. Stąd obszar ten zwie się często Pojezierzem Palowickim - od miejscowości Palowice, leżącej w samym jego centrum. Pojezierze wchodzi w skład Parku Krajobrazowego Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich.

Gichta huty

W tym malowniczym rejonie Śląska odnajdziemy ciekawe zabytki dawnego przemysłu, któremu często patronowali zakonnicy z niedalekich Rud. I tak, kilka kilometrów na północ od centrum Żor, w lesie, nad stawem Gichta, stoi ceglana wieża wyciągowa działającej tutaj w pierwszej połowie XIX wieku huty „Waleska”. Wieża, zwana gichtą, służyła do wyciągania za pomocą ręcznego dźwigu wsadu – czyli darniowej rudy żelaza, węgla drzewnego i topników – na sporą wysokość, aby zasypać nim zbudowany w pobliżu cylindryczny wielki piec. Budowla powstała w latach 30. XIX wieku na rzucie zbliżonym do kwadratu. Liczy 15 m wysokości, rozmiar wnętrza wynosi 610 na 775 cm. Mury mają prawie metr grubości.

Gichta, fot. M. Giba - Kraina Górnej Odry


Gichta, fot. M. Giba - Kraina Górnej Odry



Gichta, fot. M. Giba - Kraina Górnej Odry

Huta "Waleska"

Hutnictwo w tej części Śląska rozwijało się już od XVIII wieku. Huta „Waleska” działała kilkadziesiąt lat, pracowały tutaj dwa wielkie piece i odlewnia żelaza. Nazwę wzięła od imienia córki właściciela - jednego z najwybitniejszych przedsiębiorców ówczesnych – Franciszka Wincklera. Ostatecznie została zamknięta w 1855 roku.

 

Okolica

Obok gichty przebiega Szlak Początków Hutnictwa, prowadzący z Żor, przez Szczejkowice, do Rybnika (znaki niebieskie). Krzyżują się tu także liczne ścieżki rowerowe, pozwalające poznać uroki „Pojezierza Palowickiego”.

Wyświetlenia:  273
Lokalizacja:

Ul. Pojezierze Palowickie
44-246 Palowice
Gmina: Czerwionka-Leszczyny
Powiat: rybnicki


Region turystyczny: 
Kraina Górnej Odry
Lokalizacja: 
Nad wodą, W lesie, Na wsi
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Technika, nauka…

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
POI
Informacja turystyczna 
Aktywnie 
Dziedzictwo kulturowe 
Przyroda 
Biuro podróży 
Gastronomia 
Nocleg 
Oferta turystyczna 
Rozrywka 
Wypożyczalnia 
Zdrowie i uroda 
Centra kongresowo wystawiennicze 
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Żory
2.67 km
Żory
3.08 km
Żory
3.25 km
Gastronomia w pobliżu
Żory
3.52 km
Żory
3.61 km
Żory
3.88 km
Żory
4.23 km
Wydarzenia w pobliżu
Rybnik
2024-08-04
12.36 km
Przed nami kolejny spacer z Małgorzatą Płoszaj, a w nim... "...W lutym 1934 r. prasowe nagłówki wręcz krzyczały: "Bandyta Siwiec skazany na karę śmierci! Wyrok śmierci wykonano". W trakcie spaceru dowiecie się więcej szczegółów na temat tego kto przed wojną oskarżał, kto bronił a kto wydawał wyroki w sprawach, które rozpalały emocje rybniczan. Małgosia Płoszaj opowie u kogo można było spisać intercyzę majątkową, jak uciekano z rybnickiego więzienia i jak jedna piękna Zośka rządziła lokalną mafią. Czas trwania: ok. 2,5 godz. Zbiórka jak zawsze przed halo! Rybnik na ul. Sobieskiego 20.
Rybnik
2024-08-10
12.36 km
Cykl ten skierowany jest do wielbicieli monet, banknotów i innych znaków pieniężnych. Wydarzenie towarzyszy jarmarkowi staroci, odbywającemu się przeważnie w drugą sobotę miesiąca na rybnickim deptaku. Spotkanie będzie okazją do wymiany i katalogowania monet oraz do dyskusji na temat ich pochodzenia, kręgu ich użytkowników, czy też określenia dodatkowych funkcji poszczególnych egzemplarzy.
Rybnik
2024-08-11
12.36 km
Rozwijamy pasje, poszerzamy horyzonty! Od Okruszków do Mistrzyń Świata. Od początku istnienia naszej działalności tworzymy miejsce przyjazne dzieciom i młodzieży umożliwiające rozwój ich pasji. Zbudowaliśmy społeczność, która nie boi się wyzwań i z odwagą sięga po każde marzenie! Najpiękniejsze chwile naszej drogi do sukcesu uchwyciliśmy na zdjęciach. Zapraszamy na nasze urodziny! Zatańcz z nami na rybnickim deptaku. Serdecznie zapraszamy na wernisaż wystawy fotografii ukazująch 15 lat istnienia rybnickiego zespołu tanecznego Dance4kids - halo! Rybnik ul. Sobieskiego, 11 sierpnia godz. 16.00.
Rybnik
2024-08-07
12.36 km
Spotkanie z konsultantem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odnośnie nowych świadczeń dla rodzin.
Rybnik
2024-07-16
17.74 km
Zobacz z nami jak wyglądała kiedyś praca kobiet w czasach I i II wojny światowej. Muzeum Śląskie w Katowicach udostępniło wystawę o pracujących w przemyśle kobietach zatytułowaną „ZAKAZY, WYKLUCZENIA, PRZESĄDY. Fotograficzna opowieść o kobietach w przemyśle” Zabytkowej Kopalni Ignacy.