Drewniany kościół świętych Barbary i Józefa w Jastrzębiu-Zdroju

Ten niewielki kościółek jest jednym z najcenniejszych zabytków w Jastrzębiu-Zdroju. Od pozostałych wyróżniają go dwie rzeczy: to jedyny drewniany kościół a także jedyny, który do Jastrzębia został… przywieziony. I to już jako zabytek. Choć znajduje się na nieco oddalonym od centrum miasta osiedlu Przyjaźń, łatwo dojechać do niego autobusem – i bardzo warto to zrobić.

Kościół pw. Św. Barbary i Józefa to zwarta bryła z wydatną, charakterystyczną wieżą. Ten jednonawowy, na rzucie prostokąta, niewielki kościółek posiada wsparty na sześciu słupach chór z drewnianą balustradą. Wiodą na niego drewniane schody. Wewnątrz mieści się zabytkowy ołtarz i zabytkowa XIX-wieczna ambona z obrazami ewangelistów oraz obraz Marii z Dzieciątkiem (również z XIX wieku).

Dzieje kościoła

Drewniany kościół, stojący dziś na terenie Jastrzębia-Zdroju, zbudowany został w Jedłowniku w 1447 roku, lecz przypuszcza się, iż mógł być zbudowany w roku 1345 o czym świadczyć może wyryty na jednej z belek zapis po łacinie, w formie „MCCCVL”. Przed przeniesieniem do Jastrzębia miał on nieco inny kształt. Samo przeniesienie świątyni z Jedłownika na obecne miejsce wiąże się z walką, jaką od końca lat 60-tych mieszkańcy nowych, jastrzębskich osiedli oraz ich duszpasterz ks. Anzelm Skrobol, toczyli z władzami PRL o budowę kościoła.

Represje

Gdy starania o zezwolenie na jego wzniesienie spotykały się z odmowami i wrogością, mieszkańcy pod pretekstem budowy pomieszczeń gospodarczych wznieśli na posesji państwa Szotków kaplicę, która od 1971 r. przez ponad trzy lata była centrum życia religijnego dla mieszkańców tej części miasta. Władza odpowiedziała represjami: przesłuchaniami, zastraszaniem przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa, karami pieniężnymi, wyrzucaniem ludzi z pracy. Odcinano prąd do pomieszczenia, a tak zwani nieznani sprawcy próbowali je podpalić. W końcu władze, widząc zdecydowaną postawę wiernych, postanowiły wyjść z kłopotliwej i zaostrzającej się sytuacji, zgadzając się na przeniesienie do Jastrzębia zabytkowego kościółka z Jedłownika. Był on zresztą częściowo uszkodzony. Przeniesienie obiektu nastąpiło w 1974 r.

Charakterystyka

Kościół świętych Barbary i Józefa posiada konstrukcję zrębową. Składają się nań: nawa na planie prostokąta oraz zamknięte trójbocznie prezbiterium z dwukondygnacyjną przybudówką, mieszczącą zakrystię i lożę otwartą do wewnątrz prezbiterium. Wieża dzwonna, postawiona od południowej strony, posiada konstrukcję słupową. Przy wieży oraz przy wschodniej części nawy znajdują się niewielkie kruchty. Dwuspadowy dach świątyni pokryty jest gontem oraz zwieńczony wieżyczką. Główny ołtarz jest barokowy, nie zachowały się natomiast ołtarze boczne. Ambona pochodzi prawdopodobnie z XVII wieku. Część wyposażenia pozostała w Jedłowniku i znajduje się w tamtejszym, nowym kościele.