Kirkut (cmentarz żydowski) na Zabłociu w Żywcu

Miejscowość:
Żywiec
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Społeczność żydowska pojawiła się w Żywcu niewątpliwie bardzo dawno. W „Dziejopisie żywieckim” autorstwa Andrzeja Komonieckiego czytamy, iż w wieku XVII Żydzi znaleźli w mieście schronienie zbiegając z terenu Śląska przed Ferdynandem II Habsburgiem. Równocześnie jednak w czasach tych, będących epoką gospodarczej rywalizacji, polscy mieszczanie niejednokrotnie (tak, jak zresztą i w innych krajach) starali się zapewnić sobie swoisty monopol w miastach - w tym celu dążyli do niedopuszczenia żydowskiego osadnictwa na terenach miejskich. Gdy Państwo Żywieckie znalazło się w 1624 r. w rękach Konstancji Habsburżanki (żony króla Zygmunta III Wazy), królowa nadała mieszczanom przywilej „de non tolerandis judaeis”, który dla Żydów oznaczał zakaz osiedlania się w Żywcu. Prawo to, które w XVIII w. zostało potwierdzone przez władze austriackie, sprawiło, że Izraelici nie mogąc mieszkać w samym mieście, zasiedlali licznie okoliczne miejscowości, jak Sporysz, czy Zabłocie (które później stały się dzielnicami Żywca). O tym, że tego rodzaju prawo raczej mieszczanom nie pomogło, świadczyć może choćby fakt, że gdy budowano kolej, dworzec zlokalizowano nie przy centrum miasta, ale właśnie w Zabłociu, gdzie Żydzi mieszkali i rozwijali przemysł, niejednokrotnie należąc do elity najbogatszych ludzi w regionie. W początkach XX w. tutejsza gmina starozakonna liczyła ok. 1800 osób, a Zabłocie wyrosło na żydowskie miasteczko z własną synagogą, szkołą i licznymi zakładami przemysłowymi, m.in. ze słynną fabryką papieru „Solali”. W czasie II wojny światowej niemal wszyscy zabłoccy Żydzi zostali zamordowani w niemieckim obozie Auschwitz-Birkenau. Jeden z niewielu ocalałych, Bernard Guterman, pochowany został na tutejszym cmentarzu w 1946 roku. Jedną z pamiątek po społeczności żydowskiej jest właśnie XIX-wieczny cmentarz, usytuowany w Żywcu Zabłociu przy ulicy Stolarskiej. Znajduje się tu obecnie około pięciuset macew, a niektóre z nich to prawdziwe arcydzieła sztuki kamieniarskiej. Najstarszy grób, niejakiego Zymela, nosi datę pochówku 1853. Większość z macew wykonanych z cenniejszych materiałów, jak np. z czarnego marmuru, zrabowano w czasie II wojny. Jednym z pochowanych na żydowskim cmentarzu jest Walter Munk (1895-1920), kawaler Virtuti Militari. Był on synem Aleksandra, właściciela fabryki w Żywcu i uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej. Podczas obrony Zamościa przed sowietami dowodził artylerią pociągu pancernego. 31 sierpnia 1920 roku ciężko ranny, zmarł po 20 dniach w szpitalu w Łodzi. Jego grób to macewa nr 93.

Wyświetlenia:  117
Lokalizacja:

Ul. Stolarska 16
34-400 Żywiec
Gmina: Żywiec
Powiat: żywiecki


Region turystyczny: 
Beskidy i Śląsk Cieszyński
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Kontakt:
Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Zabytki sakralne

Dostępność Całoroczny Zwiedzanie nie jest możliwe : - we wszystkie piątki od zachodu słońca do zachodu słońca w soboty - we wszystkie dni świąteczne ( żydowskie )
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
POI
Informacja turystyczna 
Aktywnie 
Dziedzictwo kulturowe 
Przyroda 
Biuro podróży 
Gastronomia 
Nocleg 
Oferta turystyczna 
Rozrywka 
Wypożyczalnia 
Zdrowie i uroda 
Centra kongresowo wystawiennicze 
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
Wydarzenia w pobliżu
Wisła
2023-04-22
16.87 km
Otwarcie sezonu rowerowego. Wydarzenie dla każdego, komu rower i podróże w duszy grają.
Bielsko-Biała
2023-03-17
18.38 km
Exo-Material to wystawa rzeźb Agaty Agatowskiej, inspirowanych współczesną modą, teatrem, maszynami i nauką. Wystawa przygotowana jest w ramach Nagrody Dyrektora Muzeum Historycznego przyznanej podczas 5. Bielskiego Festiwalu Sztuk Wizualnych 2022.
Brenna
2023-04-23
19.50 km
23 kwietnia zapraszamy na otwarcie sezonu owczarskiego do Agroturystyki Swoboda, na Trzy Kopce Wiślańskie w Brennej!
Brenna
2023-04-01
19.83 km
W "Przytulii" wspólne robienie palm wielkanocnych, to już tradycja. Każdy region charakteryzuje się swoim stylem wykonywania palm. Najpopularniejsze są te z Kurpi - wysokie, kolorowe, bogato zdobione w bibułkowe kwiaty. Nasze beskidzkie są skromne, niewielkie, przepasane czerwoną wstążeczką. Jednak jest w nich urok, są wyjątkowe. Podczas warsztatów poznacie tradycyjne palmy popularne w Polsce, a także te charakterystyczne dla górali śląskich. Opowiemy jakie miały znaczenie w obrzędowości, jaką pełniły role w gospodarstwach, jakie rośliny - zioła wchodziły w ich skład. Zapraszamy, obowiązuje rezerwacja miejsc, szczegóły na plakacie. P.s. jeżeli ktoś z uczestników ma gałązki odpowiednie do palmy (cis, lesczyna, bazie, forsycja, kłokoczka, lipa, bukszpan, barwinek itp.), będziemy wdzięczni za zabranie ze sobą.
Brenna
2023-04-01
19.83 km
Zapraszamy na wspólne robienie palm wielkanocnych!
Pogoda
Katowice
Gastronomia w pobliżu
Żywiec
0.82 km
Żywiec
1.46 km
Żywiec
1.60 km